Możliwe konflikty interesów wychodzą na jaw, gdy miliarder przedsiębiorca może mieć wpływ na wydatki rządowe i regulacje. Miliardy dolarów przychodów dla firm Elona Muska zależą od decyzji rządowych.
Elon Musk wydał ponad 100 milionów dolarów, by Donald Trump wrócił do Białego Domu. Po wygranej Trumpa, Musk, lider Tesli i SpaceX, może czerpać ogromne korzyści finansowe, co może stanowić bezprecedensowy konflikt interesów na najwyższych szczeblach rządowych.
Wszystko zależy od decyzji rządu: który model rakiety będzie użyty do startu kosmicznego, ile satelitów będzie mogło funkcjonować na orbicie niskiej, czy też, czy pojazdy autonomiczne zostaną dopuszczone do ruchu. Musk, obiecany jako doradca ds. audytów wydatków i regulacji w administracji Trumpa w ramach proponowanego Departamentu Efektywności Rządowej, może mieć bezpośredni wpływ na te decyzje, co daje mu szansę na dostosowanie polityki do własnych interesów finansowych.
Musk zarządza sześcioma firmami, w tym producentem pojazdów elektrycznych Tesla oraz SpaceX, mającymi aktywa o wartości ponad biliona dolarów. On i jego firmy wielokrotnie byli obiektem dochodzeń prowadzonych przez rządowe agencje, takie jak Federalna Komisja Handlu (FTC), Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) czy Departament Sprawiedliwości, z uwagi na ochronę danych użytkowników w X (dawniej Twitter), bezpieczeństwo jego pojazdów oraz działania jego politycznej komitetu akcyjnego.
Trump wielokrotnie wspominał, że troszczy się o interesy Muska. „Elon to wspaniały facet, jest jednym z naszych geniuszy i musimy chronić naszych geniuszy” — powiedział Trump pod koniec października. W przemówieniu zwycięskim Trump określił Muska jako nową gwiazdę polityczną: „Gwiazda narodziła się. Elon!”
Obaj publicznie zjednoczyli się w tematach kulturowych, takich jak różnorodność, kwestie płciowe i imigracja. Musk stał się niejako maskotką kampanii od początku października. Spędził noc wyborczą z Trumpem w Mar-a-Lago na Florydzie.
Trump nie jest jednak jedynym światowym przywódcą, z którym Musk ma bliskie relacje. Rozmawiał potajemnie z Władimirem Putinem, kontaktował się z Chinami w sprawie ich roli na rynku pojazdów elektrycznych i sondował możliwość spotkania z premierem Indii Narendra Modim. Zagraniczni inwestorzy, tacy jak Saudyjczycy i Katarczycy, są jednymi z głównych inwestorów X, co może wpłynąć na plany polityki zagranicznej Trumpa.
Akcje Tesli osiągnęły w środę roczne maksimum, a później nieco spadły. Kurs wynosił rano 281 dolarów, co oznaczało wzrost o 12% w ciągu dnia.
Niektórzy są zaniepokojeni, że rola Muska w administracji Trumpa to zaproszenie do wzbogacenia się i unikania odpowiedzialności wobec regulatorów.
Mars, rakiety i satelity
Musk ma największy potencjalny zysk poprzez SpaceX, które podpisało kontrakty rządowe o wartości ponad 15 miliardów dolarów w ciągu ostatniej dekady. NASA polega na SpaceX w wielu kluczowych misjach. SpaceX jest dominującym dostawcą rakiet Pentagonu i rozwija działalność w sektorze programów satelitarnych dla wywiadu.
Musk dąży do zwiększenia liczby i częstotliwości startów swoich rakiet, szczególnie mocarnego Starship, w który firma zainwestowała miliardy dolarów. Musk często krytykował Federalną Administrację Lotniczą (FAA), która reguluje prywatne starty kosmiczne, za ograniczenia nakładane na firmę.
Starlink
Muskowy system satelitarny Starlink mógłby skorzystać z nowego, wartego 42 miliardy dolarów programu ekspansji internetu w USA. Zarówno Trump, jak i konserwatywny komisarz FCC Brendan Carr, twierdzą, że Starlink lepiej niż światłowody może łączyć odległe tereny wiejskie.
Tesla
Tesla była dużym beneficjentem programu administracji Bidena, ustawy o obniżeniu inflacji, która przewiduje setki miliardów dolarów na projekty związane z energią odnawialną. Firma zarobiła ponad 2 miliardy dolarów w 2024 roku na sprzedaży kredytów czystego powietrza innym producentom samochodów.
X i Trump
Musk kupił Twittera w 2022 roku, by chronić go przed cenzurą, ale również, by wspierać pro-trumpowe przekazy i krytykować przeciwników, w tym ustawodawców. X jest obiektem licznych dochodzeń federalnych, a Musk regularnie krytykuje SEC i przewodniczącą FTC, Linę Khan.
Mniejsze firmy Muska, w tym xAI i Neuralink, również mogą być dotknięte nowymi przepisami, zwłaszcza dotyczącymi sztucznej inteligencji i wszczepów mózgowych.
Podsumowanie
Departament Efektywności Rządowej, jeśli powstanie, nie będzie pierwszą okazją do współpracy Muska i Trumpa. Musk zasiadał już w dwóch radach doradczych w poprzedniej administracji Trumpa, ale opuścił je, protestując przeciwko decyzji o wycofaniu USA z porozumienia klimatycznego z Paryża.